Ogród Botaniczny Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Ogród Botaniczny UMCS w Lublinie został w 2025 roku wyróżniony Medalem im. Prof. Bolesława Hryniewieckiego w uznaniu za promowanie wiedzy botanicznej i edukację ekologiczną, nieszablonowe i innowacyjne podejście do upowszechniania idei ochrony szaty roślinnej oraz umiejętne łączenie ekspozycji botanicznych z prezentowaniem wartości kulturowych, krajobrazowych i artystycznych.

Ogród w Lublinie został założony w roku 1965, a udostępniono go publiczności w roku 1974. Zajmuje powierzchnię 21,25 ha, w bardzo urozmaiconym krajobrazowo terenie. Posiada również cenne pamiątki historyczne – dwór należący niegdyś do rodziny Kościuszków oraz Redutę Tadeusza Kościuszki, polową fortyfikację wpisaną do rejestru zabytków Województwa Lubelskiego. Kolekcje roślinne liczą ok. 7,5 tys. taksonów, w tym liczne rośliny rzadkie i zagrożone. Aby zwiększyć dostępność i atrakcyjność ogrodowych kolekcji, zorganizowano ostatnio Ścieżkę zmysłów przeznaczoną dla osób niewidomych i niedowidzących, Ogród Biblijny zawierający rośliny wspomniane na kartach Biblii oraz ścieżki edukacyjne dla dzieci pt. Skrzacia spiżarnia i Niewidzialni opiekunowie Ogrodu. Ogród Botaniczny UMCS odwiedza rocznie około 80 tys. osób.

            Ogród uczestniczy w corocznych wydarzeniach edukacyjnych i popularyzatorskich takich jak Noc Biologów, Fascination of Plants Day, Święto Botaniki, Dzień Polskiej Niezapominajki, Narodowe Czytanie, Dzień Ważki, Dzień Pszczół, Święto Drzewa, Majówka z Botanikiem. W każdą pierwszą niedzielę miesiąca, od maja do października, odbywają się niedzielne spacery z przewodnikiem – każde spotkanie poświęcone jest odrębnemu zagadnieniu. Latem organizowane są zajęcia warsztatowe przeznaczona dla dzieci spędzających wakacje w mieście pod nazwą Letnia Akademia Młodego Przyrodnika.

            Na szczególne podkreślenie zasługują wydarzenia organizowane z myślą o osobach starszych, takie jak Dzień Seniora (współpraca z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych), Ogrodowa Akademia Seniora, Ogrodowa Akademia Międzypokoleniowa. Warsztaty, prelekcje i spacery odbywające się w ramach tych spotkań przyniosły Ogrodowi tytuł Miejsca Przyjaznego Seniorom, przyznawany przez Prezydenta Lublina oraz Radę Seniorów.

            Dla podtrzymania tradycji organizowane są warsztaty i konkursy dotyczące wykonywania palm wielkanocnych i bukietów dożynkowych na Święto Matki Boskiej Zielnej. Organizowane są wystawy fotograficzne i malarskie o tematyce przyrodniczej, plenery malarskie, konkursy plastyczne dla dzieci. Dużym zainteresowaniem cieszą się tematyczne ekspozycje roślin, np. kaktusów i innych sukulentów albo roślin mięsożernych. Obecność  na terenie Ogrodu zabytków ważnych dla dziejów naszego narodu jest również okazją do organizowania spacerów historycznych.

            Pracownicy Ogrodu przygotowują publikacje dotyczące poszczególnych gatunków roślin, ich uprawy, a także różnych zagadnień z dziedziny ogrodnictwa – materiały te są publikowane na forach internetowych. Ciekawym przedsięwzięciem była wystawa pt. Noblistka zapisana w zieleni, autorstwa Krystyny Rudzkiej-Przychody (malarstwo) i Grażyny Szymczak (tekst), poświęcona przyrodniczej tematyce w biografii patronki Uniwersytetu, Marii Skłodowskiej-Curie. Pokłosiem tej wystawy ma być odrębna publikacja.

            Ogród Botaniczny Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie jest ważnym ośrodkiem edukacji i popularyzacji wiedzy przyrodniczej skierowanej do różnych grup społecznych, a przekaz cechuje się wielką różnorodnością i nieszablonowymi pomysłami.