Email this article Occurrence and differentiation of Arnoserido-Scleranthetum (Chouard 1925) in the Południowopodlaska Lowland
Abstract
The paper presents Arnoserido-Scleranthetum phytocoenoses at the eastern and north-eastern peripheries of their occurrence range and the results of a field study conducted in the Południowopolska Lowland in 1990–2010. The investigations were based on phytosociological relevés made by the Braun-Blanquet method.
The greatest numbers of localities of the analyzed association were found in the mesoregions located in the south-western part of the Południowopolska Lowland, i.e. the Kałuszyn Upland, Węgrów Lowering, Żelechów Upland, the south-western part of the Łuków Plain, and the southern part of the Siedlce Upland. Fewer patches of this association were reported from the eastern and north-eastern part of the Południowopolska Lowland, in particular from the Podlasie Gorge of Bug. With the exception of the latter one, in all the mesoregions the patches of the analyzed association exhibited internal variability reflecting the diversity of habitat moisture conditions, which was manifested by the occurrence of hygrophilous species in the analyzed phytocoenoses. They comprised patches of Arnoserido-Scleranthetum with Illecebrum verticillatum, which are regarded as threatened with extinction in Poland and Europe. The phytocoenoses of Arnoserido-Scleranthetum with the dominance of Anthoxanthum aristatum are particularly noteworthy as a reflection of degenerative changes caused by the mass occurrence of this expansive species.
Keywords
Full Text:
PDFReferences
Matuszkiewicz W. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe; 2007.
Babczyńska-Sendek B, Bula R, Cabała S, Celiński F, Hereźniak J, Kuźniewski E, et al. Czerwona lista zbiorowisk roślinnych Górnego Śląska. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska. Raporty Opinie. 1997;2:38–68.
Korniak T. Ginące i zagrożone gatunki flory segetalnej w północno-wschodniej Polsce. Acta Univ Lodz Folia Bot. 1998;13:43–50.
Anioł-Kwiatkowska J. Ginące i zagrożone gatunki segetalne na Wale Trzebnickim. Acta Univ Lodz Folia Bot. 1998;13:169–176.
Trąba C, Ziemińska-Smyk M. Stan gatunków chwastów segetalnych uważanych za zagrożone w otulinie Roztoczańskiego Parku Narodowego. Acta Univ Lodz Folia Bot. 1998;13:265–272.
Nowak A, Nowak S, Spałek K. Red list of vascular plants of Opole province – 2008. Opole Scientific Society, Nature Journal. 2008;41:141–158.
Bomanowska A. Threat to arable weeds in Poland in the light of national and regional red lists. Plant Breeding and Seed Science. 2010;61:55–74. http://dx.doi.org/10.2478/v10129-010-0013-7
Breunig T, Demuth S. Rote Liste der Farn – und Samenpflanzen Baden-Württembergs. Karlsruhe: Landesanstalt für Umweltschutz; 1999.
Kubát K, Kaplan Z. Arnoseris minima Schweigg. et Koerte in the Czech Republic. Severočes Přír Litoměřice. 2001;32:29–36.
Prasse R, Ristow M, Klemm G, Machatzi B, Raus T, Scholz H, et al. Liste der wildwachsenden Gefäßpflanzen des Landes Berlin mit Roter Liste. Hrsg.: Senatsverwaltung für Stadtentwicklung / Der Landesbeauftragte für Naturschutz und Landschaftspflege. Berlin: Kulturbuch-Verlag; 2001.
Preston CD, Pearman DA, Dines TD. An atlas of the vascular plants of Britain, Ireland. The Isle of Man and the Channel Islands. Oxford: Oxford University Press; 2002.
Meyer S, Wesche K, Leuschner C, van Elsen T, Metzner J. A new conservation strategy for arable plant vegetation in Germany – the project “100 fields for biodiversity”. Plant Breeding and Seed Science. 2010;61:25–34. http://dx.doi.org/10.2478/v10129-010-0009-3
Meyer S, Wesche K, Krause B, Leuschner C. Dramatic losses of specialist arable plants in central Germany since the 1950s/60s – a cross-regional analysis. Divers Distrib. 2013;19:1175–1187. http://dx.doi.org/10.1111/ddi.12102
Pawłowski B. Skład i budowa zbiorowisk roślinnych oraz metody ich badania. In: Szafer W, Zarzycki K, editors. Szata roślinna Polski. Warszawa: PWN; 1972. p. 237–268.
Mirek Z, Piękoś-Mirkowa H, Zając A, Zając M, editors. Flowering plants and pteridophytes of Poland – a checklist. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences; 2002. (Biodiversity of Poland; vol 1).
Dzwonko Z. Przewodnik do badań fitosocjologicznych. Poznań: Sorus; 2008. p. 169–176.
Warcholińska U. Arnoserido-Scleranthetum annui (Chouard 1925) R. Tx. 1937 corr. Matuszkiewicz 1981 em. Warcholińska 1990 in Poland. Thaiszia. 1995;5:81–96.
Berger G, Kaechele H, Pfeffer H. The greening of the European common agricultural policy by linking the European-wide obligation of set-aside with voluntary agri-environmental measures on a regional scale. Environ Sci Policy. 2006;9(6):509–524. http://dx.doi.org/10.1016/j.envsci.2006.05.006
Siciński JT. Agrofitocenozy dorzecza środkowej Warty i Bzury – stan, dynamika i zagrożenia. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego; 2003.
Lososová Z, Chytrý M, Cimalová Š, Otýpková Z, Pyšek P, Tichý L. Classification of weed vegetation of arable land in the Czech Republic and Slovakia. Folia Geobot. 2006;41:259–273. http://dx.doi.org/10.1007/BF02904941
Welk E. Arealkundliche Analyse und Bewertung der Schutzrelevanz seltener und gefährdeter Gefäßpflanzen Deutschlands [PhD thesis]. Halle: Martin-Luther-Universität; 2001.
Warcholińska AU. Flora i roślinność segetalna Sulejowskiego Parku Krajobrazowego. Cz. II. Roślinność segetalna. Acta Agrobot. 1997;50(1–2):181–202. http://dx.doi.org/10.5586/aa.1997.018
Warcholińska AU. Flora i roślinność segetalna Bolimowskiego Parku Krajobrazowego. Cz. II. Roślinność segetalna. Acta Agrobot. 1997;50(1–2):141–161. http://dx.doi.org/10.5586/aa.1997.016
Skrzyczyńska J. Studia nad florą i zbiorowiskami segetalnymi Wysoczyzny Siedleckiej. Wyd. WSR-P w Siedlcach. Rozp. 1994; 39: 5–145.
Skrzyczyńska J, Skrajna T. Zbiorowiska polne Wysoczyzny Kałuszyńskiej. Cz. I. Zespoły zbożowe. Fragm Agron. 2004;4(84):33–43.
Skrzyczyńska J, Rzymowska Z. Zbiorowiska roślinne pól uprawnych Podlaskiego Przełomu Bugu. Cz. I. Zespoły zbożowe. Acta Agrobot. 2005;58(1):255–290. http://dx.doi.org/10.5586/aa.2005.028
Skrajna T, Skrzyczyńska J, Ługowska M. Segetal communities of cereal crops of the Mazowiecki Landscape Park. Acta Agrobot. 2009;62(1):171–186. http://dx.doi.org/10.5586/aa.2009.020
Rzymowska Z, Skrajna T. Associations and communities of cereal crops of the Łuków Plain. Part I. Light soil associations. Acta Agrobot. 2011;62(1):171–186. http://dx.doi.org/10.5586/aa.2011.066
Anioł-Kwiatkowska J. Zbiorowiska segetalne Wału Trzebnickiego. Florystyczno-ekologiczne studium porównawcze. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego; 1990. (Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace botaniczne; vol 46).
Rzymowska Z. Współczesne zmiany we florze i zbiorowiskach segetalnych Podlaskiego Przełomu Bugu. Siedlce: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach; 2013. (Rozprawa naukowa; vol 124).
Polakowski B, Korniak T, Hołdyński C. Zespół Arnoserido-Scleranthetum (Chouard 1925) Tx. 1937 w północno-wschodniej części Polski. Zesz Nauk WSRP Siedlce Ser Rolnictwo. 1989;20:196–204.
Skrzyczyńska J, Skrajna T, Rzymowska Z. Ekspansja Anthoxanthum aristatum Boiss. w uprawach rolniczych na Nizinie Południowopodlaskiej. Fragm Agron. 2010;27(2):135–144.
Szmeja K. Anthoxanthum aristatum Boiss. – ekspansywny chwast pól uprawnych Równiny Charzykowskiej. Zesz Nauk ATR Bydgoszcz Ser Rolnictwo. 1996;196(38):193–196.
Warcholińska AU, Siciński JT. Ekspansja Anthoxanthum aristatum Boiss. w środkowej Polsce. Zesz Nauk ATR Bydgoszcz Ser Rolnictwo. 1996;196(38):183–191.
Kozak M. Zbiorowiska segetalne gminy Rudniki (województwo opolskie). Fragm Flor Geobot Polonica. 2002;9:219–272.
Storkey J, Meyer S, Still KS, Leuschner C. The impact of agricultural intensification and land-use change on the European arable flora. Proc Biol Sci. 2012;279:1421–1429. http://dx.doi.org/10.1098/rspb.2011.1686
Meyer S, Wesche K, Leuschner C, van Elsen T, Metzner J. Schutzbemühungen für die Segetalflora in Deutschland – Das Projekt “100 Äcker für die Vielfalt” Treffpunkt Biologische Vielfalt 9. Bonn: Hrsg. Bundesamt für Naturschutz; 2010.
Meyer S, Wesche K, Leuschner C, van Elsen T, Metzner J. A new consevation strategy for arable plant vegetation in Germany – the project “100 fields for biodiversity”. Plant Breeding and Seed Science. 2010;61:25–34. http://dx.doi.org/10.2478/v10129-010-0009-3
Skrajna T, Kubicka H, Rzymowska Z. Illecebrum verticillatum L. – endangered species in agrocenoses of eastern Poland: assessment of ecological and genetic indicators for protection goals. Pol J Ecol. 2012;60(3):577–589.
Skrajna T. The effect of farming method on the dynamics of communities from the alliance Radiolion linoidis (Rias Goday 1961) Pietach 1965 in Kałuszyn Upland agrocenoses. Acta Agrobot. 2014;67(1):85–98. http://dx.doi.org/10.5586/aa.2014.002
Skrajna T, Gozdowski D, Ługowska M. The transformations of field communities with Illecebrum verticillatum L. (Cariophyllaceae) on the borderlands of its European range (central-eastern Poland). Pol J Ecol. 2014;62(1):3–15. http://dx.doi.org/10.3161/104.062.0102
Warcholińska AU. Fitocenozy polne z udziałem Illecebrum verticillatum L. i ich wartość diagnostyczna. Fragm Florist. 1981;27:622–625.
Warcholińska AU. Klasyfikacja numeryczna zbiorowisk segetalnych Wzniesień Łódzkich. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego; 1990.
Altenfelder S, Raabe U, Albrecht H. Effects of water regime and agricultural land use on diversity and species composition of vascular plants inhabiting temporary ponds in northeastern Germany. Tuexenia. 2015;34:145–162. http://dx.doi.org/10.14471/2014.34.013
Albrecht H, Prestele J, Altenfelder S, Wiesinger K, Kollmann J. New approaches to the conservation of rare arable plants in Germany. 26. Deutsche Arbeitsbesprechung über Fragen der Unkrautbiologie und -bekämpfung, 11.–13. März 2014 in Bandenburg. Julius-Kühn-Archiv 2014;443:180–189. http://dx.doi.org/10.5073/jka.2014.443.021
DOI: https://doi.org/10.5586/aa.2015.018
|
|
|
