Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Zakład Cytologii i Embriologii Roślin
Członek Honorowy Polskiego Towarzystwa Botanicznego
Zainteresowania naukowe Prof. E. Kuty koncentrują się na wielu zagadnieniach:
1) procesach mikroewolucyjnych roślin zachodzących pod wpływem zanieczyszczonego środowiska,
2) kariologii roślin okrytonasiennych i mszaków,
3) ewolucji genomu roślin z chromosomami holocentrycznymi na przykładzie rodzaju Luzula,
4) embriologii eksperymentalnej – indukcji autonomicznego bielma u gatunków rozmnażających się płciowo w warunkach kultury in vitro niezapłodnionych zalążków,
5) ochrony ex situ zagrożonych wyginięciem gatunków z rodzaju Viola z wykorzystaniem mikropropagacji w kulturach in vitro i krioprezerwacji,
6) biologii cyklotydów, białek produkowanych przez gatunki z rodzaju Viola, ich ekspresją w organach, pod wpływem regulatorów wzrostu w kulturach in vitro oraz rozmieszczeniem w komórce roślinnej,
7) wieloletnie studia biosystematyczne oraz badanie ewolucji wielkości genomu u bardzo zróżnicowanego rodzaju Viola.
Przez szereg lat uczestniczyła w pracach Zakładu Cytologii i Embriologii Roślin nad kariologią flory polskiej. Opracowała kariologicznie 43 gatunki roślin okrytonasiennych należących do 16 rodzajów m. in.: Lepidium L., Peucedanum L., Plantago L., Vicia L. oraz Viola L. Dane te zostały opublikowane w 8 publikacjach zespołowych.
W latach 80-tych, we współpracy z prof. Lesławem Przywarą oraz prof. Ryszardem Ochyrą podjęła badania nad kariologią mszaków. Badania dotyczyły gatunków flory Polski jak również bardzo słabo przebadanych pod względem kariologicznym mszaków Antarktydy oraz endemicznej i unikatowej flory Nowej Zelandii i Ziemi Ognistej. Rezultatem tej współpracy jest 13 prac opublikowanych w uznanych zagranicznych i polskich czasopismach (m.in.: The Bryologist, Journal of Bryology, Journal of the Hattori Botanical Laboratory, Lindbergia, Acta Biologica Cracoviensia Series Botanica, Polish Botanical Studies, Fragmenta Floristica et Geobotanica). Autorzy łącznie ustalili liczby chromosomów dla około 300 gatunków mszaków, w tym ponad 200 gatunków mszaków z Polski, kilkadziesiąt gatunków z Antarktydy i Nowej Zelandii. Podsumowaniem działalności z tego zakresu jest monografia: Karyology of bryophytes.
Dorobek naukowy Prof. Elżbiety Kuty obejmuje 203 pozycje w tym 63 artykuły w czasopismach naukowych (49 z listy filadelfijskiej, 6 z listy MNiSW B, 8 w innych), 15 rozdziałów w pracach zbiorowych, 3 monografie, 8 prac przeglądowych, 112 komunikatów w materiałach konferencyjnych i innych opracowań (98 abstraktów w materiałach konferencyjnych, 3 recenzje książek). Ponadto jest współautorem tłumaczenia znanego podręcznika akademickiego C.A. Stace’a pt.: Plant taxonomy and biosystematics, który ukazał się w oficynie wydawniczej PWN w 1993 r. Jest to pierwszy w języku polskim obszerny monograficzny podręcznik nowoczesnej taksonomii roślin przydatny dla studentów biologii uniwersytetów i uczelni pedagogicznych oraz słuchaczy kierunków rolniczych.
W ramach popularyzacji wiedzy opracowałam 451 haseł z zakresu botaniki, głównie cytologii, morfologii i embriologii roślin, do 13-to tomowej Encyklopedii biologicznej (2000). W swoim dorobku posiada również 3 niepublikowane ekspertyzy wykonane dla Centralnego Laboratorium Przemysłu Tytoniowego w Krakowie, gdzie prace te są złożone.
Prof. E. Kuta współpracuje z licznymi ośrodkami akademickimi krajowymi i zagranicznymi, m. in.: Uniwersytet w Kolonii (Niemcy), Uniwersytet w Londynie Wielka Brytania), Uniwersytet w Uppsali – Zakład Chemii Medycznej (Szwecja), Uniwersytet w Bostonie (USA), Norwegian University of Life Sciences (UMB) Ås (Norwegia).
Niezmiernie cenna jest aktywność Prof. Kuty w redakcjach czasopism naukowych:
- Sekretarz redakcji Acta Biologica Cracoviensia Series Botanica (1992–1995)
- Redaktor naczelny Acta Biologica Cracoviensia Series Botanica (1996–2015)
- Członek Rady Redakcyjnej Fragmenta Floristica et Geobotanica (1991–1996)
- Członek Rady Redakcyjnej Wiadomości Botanicznych
- Flora (od 2014).
Od 1996 do 2015 roku była redaktorem międzynarodowego czasopisma Acta Biologica Cracoviensia Series Botanica (http://www2.ib.uj.edu.pl/abc/). W czasie pełnienia przez Prof. E. Kutę funkcji redaktora zostało wydanych 19 regularnych tomów (nr 38–56), 31 zeszytów i 16 suplementów zawierających abstrakty konferencyjne. Czasopismo jest indeksowane w licznych bazach bibliograficzno-abstraktowych, znajduje się na Master Journal List (tzw. lista filadelfijska) oraz na liście A publikowanej przez MNiSW. Impact factor (IF) ustalany corocznie przez Instytut Filadelfijski stopniowo rośnie dla czasopisma (IF 2014 = 0,730; 5-letni IF = 1,044).
Członkostwo i funkcje w towarzystwach i komisjach naukowych
Polskie Towarzystwo Botaniczne, Polskie Towarzystwo Genetyczne, Polskie Towarzystwo Biologii Komórki (Sekretarz Zarządu Głównego 1993–1999), European Cell Biology Organization (ECBO), European Developmental Biology Organization (EDBO), International Organization of Plant Biosystematists (od 1998 członek International Council), International Association of Sexual Plant Reproduction Research (IASPRR; od 2002 r), Komisja Biologiczna Krakowskiego Oddziału PAN (członek od 1996), Komisja Embriologii i Morfologii PAU (vice-przewodnicząca do 2009).
Wybrane ostatnie publikacje
Slazak B., Jacobsson E., Kuta E., Göransson U. 2015. Exogenous plant hormones and cyclotide expression in Viola uliginosa (Violaceae). Phytochemistry 117: 527–536.
Slazak B., Sliwinska E., Saługa M., Ronikier M., Bujak J., Słomka A., … Kuta E. 2015. Micropropagation of Viola uliginosa (Violaceae) for endangered species conservation and for somaclonal variation-enhanced cyclotide biosynthesis. Plant Cell, Tissue and Organ Culture 120(1): 179–190.
Żabicki P., Rojek J., Kapusta M., Kuta E., Bohdanowicz J. 2014. Effect of estrone on somatic and female gametophyte cell division and differentiation in Arabidopsis thaliana cultured in vitro. Modern Phytomorphology 5: 25–30.
Rojek J., Kuta E., Kapusta M., Ihnatowicz A., Bohdanowicz J. 2013. The influence of fie and met1 mutations and in vitro culture conditions on autonomous endosperm development in unfertilized ovules of Arabidopsis thaliana. Acta Biologica Cracoviensia Series Botanica 55(2): 134–145.
Żur I., Dubas E., Słomka A., Dubert F., Kuta E., Płażek A. 2013. Failure of androgenesis in Miscanthus ×giganteus in vitro culture of cytologically unbalanced microspores. Plant reproduction 26(3): 297–307.
Migdałek G., Jędrzęjczyk-Korycińska M., Rostański A., Słomka A., Kuta E. 2013. Usefulness of morphological characters in determination of intra-and interspecific diversity of violets (Viola L., Violaceae). Modern Phytomorphology 35.
Migdałek G., Woźniak M., Słomka A., Godzik B., Jędrzejczyk-Korycińska M., Rostański A., … Kuta E. 2013. Morphological differences between violets growing at heavy metal polluted and non-polluted sites. Flora 208(2): 87–96.
Słomka A., Kuta E., Płażek A., Dubert F., Żur I., Dubas E., … Żurek G. 2012. Sterility of Miscanthus ×giganteus results from hybrid incompatibility. Acta Biologica Cracoviensia Series Botanica 54(1): 113–120.
Bozek M., Leitch A. R., Leitch I. J., Záveská Drábková L., Kuta E. 2012. Chromosome and genome size variation in Luzula (Juncaceae), a genus with holocentric chromosomes. Botanical Journal of the Linnean Society 170(4): 529–541.
