Emerytowana Profesor Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Członek Honorowy Polskiego Towarzystwa Botanicznego
Działalność naukowo-badawcza
Pani Profesor dr hab. Zofia Warakomska jest absolwentką Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego UMCS w Lublinie, gdzie w roku 1946 rozpoczęła pracę naukową w Katedrze Botaniki Ogólnej. Kolejne etapy zawodowego rozwoju naukowego realizowała w Zakładzie Botaniki Farmaceutycznej na Wydziale Farmacji Akademii Medycznej w Lublinie, w Katedrze Botaniki i Fizjologii Roślin na Wydziale Rolnym UMCS, od roku 1955 w Wyższej Szkole Rolniczej, a po zmianie nazwy uczelni, Akademii Rolniczej w Lublinie, gdzie przeszła wszystkie szczeble awansu nauczyciela od asystenta do profesora zwyczajnego. Od 1982 roku do chwili przejścia na emeryturę (w 1994) Pani Prof. dr hab. Zofia Warakomska pełniła funkcję kierownika Zakładu Botaniki, a następnie Katedry Botaniki na Wydziale Ogrodniczym AR.
Zainteresowania badawcze Pani Profesor Warakomskiej skupione były głównie na zagadnieniach związanych z botaniką stosowaną – botaniką pszczelarską i melisopalinologią. Do ważnych Jej osiągnięć naukowych w tych dziedzinach należy, pionierskie w Polsce, opracowanie eterowo-wagowej metody badania obfitości pylenia kwiatów i oceny wydajności pyłkowej roślin (1972). Metoda ta, z późniejszymi modyfikacjami, jest nadal stosowana w badaniach różnych gatunków roślin jako źródeł pożytku pyłkowego dla entomofauny nakwietnej. Pani Profesor opracowała także metodę wykrywania pyłku roślin trujących w produktach pszczelich (1988), głównie w obnóżach oraz metodę badania obecności zarodków w nasionach warzyw baldaszkowych (1989), która daje możliwość szybkiej oceny jakości materiału siewnego.
Efektem wysokiej aktywności badawczej Pani Profesor jest Jej pokaźny dorobek publikacyjny obejmujący liczne oryginalne artykuły naukowe, artykuły popularno-naukowe, komunikaty i doniesienia naukowe. Ponadto jest Ona współautorką francusko-polskiego słownika rolniczego oraz współautorką dziesięciu podręczników, skryptów, a także kilku rozdziałów w podręcznikach. Profesor Warakomska wielokrotnie uczestniczyła w konferencjach, kongresach, zjazdach i sympozjach naukowych w kraju i za granicą. Inne formy Jej aktywności naukowej to liczne opracowania recenzji rozpraw habilitacyjnych i doktorskich, a także opinie i recenzje wydawnicze dla specjalistycznych czasopism krajowych i zagranicznych. W latach 90. ubiegłego stulecia, Profesor brała również udział w pracach zespołu redakcyjnego Pszczelniczych Zeszytów Naukowych.
Na podkreślenie zasługuje także fakt popularyzowania przez Panią Profesor wiedzy botanicznej wśród osób nie związanych z nauką, głównie pszczelarzy. W ramach upowszechniania tej wiedzy opublikowała liczne artykuły popularnonaukowe w miesięczniku Pszczelarstwo oraz wielokrotnie wygłaszała wykłady i prelekcje w ramach współpracy z Wojewódzkim Związkiem Pszczelarzy w Lublinie.
Pani Profesor dr hab. Zofia Warakomska jest wybitnym, a przez ponad 30 lat była jedynym w Polsce, specjalistą w dziedzinie badań dotyczących mikroskopowej analizy pyłkowej produktów pszczelich. Przez wiele lat brała udział, jako członek, w pracach Komisji Normalizacyjnej ds. Normy Branżowej Produktów Pszczelich przy Ministerstwie Rolnictwa. Powierzono Jej także funkcję członka Komisji Zapylania i Pożytków międzynarodowej organizacji APIMONDIA oraz funkcję członka sekcji Pszczelarskiej Komitetu Nauk Ogrodniczych PAN. Pani Profesor współuczestniczyła w opracowaniu polskiej normy na miód pszczeli (Polska Norma PN-88/A-77626 Miód Pszczeli, 1988). W ramach ekspertyz naukowych i sądowych, wykonywała wielokrotnie analizy pyłkowe miodów krajowych, europejskich i pozaeuropejskich. Prowadziła także badania propolisu określając źródła jego pochodzenia. Uzyskane w efekcie wieloletniej, pełnej zaangażowania pracy osiągnięcia naukowe Pani Profesor, wnoszą wiele cennych informacji zarówno dla rozwoju nauk biologicznych jak i polskiej gospodarki, głównie pszczelarstwa i ogrodnictwa.
W czasie wielu lat pracy na Uczelni Pani Profesor była zawsze bardzo zaangażowana w proces dydaktyczny. Prowadziła wykłady i ćwiczenia z zakresu botaniki, jak również wykłady z cytologii i embriologii roślin dla studentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych różnych wydziałów oraz seminaria specjalistyczne dla magistrantów. Zdolności dydaktyczne Pani Profesor i umiejętność przekazywania wiedzy sprawiały, że zajęcia te cieszyły się dużym zainteresowaniem i uznaniem zarówno wśród studentów jak i pracowników Uczelni. Wielokrotnie, chętnie udzielała także konsultacji naukowych pracownikom i studentom różnych wydziałów Uniwersytetu Przyrodniczego oraz innych lubelskich uczelni.
Pani Profesor Zofia Warakomska posiada także duże osiągnięcia w kształceniu kadry naukowej. Jest Ona promotorem czterech rozpraw doktorskich i opiekunem naukowym jednej rozprawy habilitacyjnej. Była także kierownikiem 27. i recenzentem licznych dyplomowych prac magisterskich. Większość prac wykonanych pod opieką naukową Pani Profesor wyróżniono nagrodą JM Rektora.
Działalność w Polskim Towarzystwie Botanicznym
Od wielu lat Pani Profesor jest członkiem Lubelskiego Oddziału PTB (Sekcja Struktury i Rozwoju Roślin). W ramach posiedzeń naukowych Lubelskiego Oddziału PTB wygłosiła 18 prelekcji, a Jej obecność niemal na każdym zebraniu LO PTB oraz wyjątkowe, żywe zainteresowanie i aktywność w dyskusjach potwierdzają zaangażowanie w tematykę prezentowanych referatów i w działalność Towarzystwa. W okresie 1986–1992 Pani Profesor pełniła funkcję Zastępcy Przewodniczącego Lubelskiego Oddziału PTB, a w latach późniejszych (1992–1995) była aktywnym członkiem Zarządu Oddziału. W okresie 2001–2004 Profesor pełniła także funkcję członka Komisji Rewizyjnej.
Członkostwo w Towarzystwach Naukowych
Profesor Warakomska jest członkiem Polskiego Towarzystwa Botanicznego, Pszczelniczego Towarzystwa Naukowego oraz Lubelskiego Towarzystwa Naukowego.
Nagrody i wyróżnienia
Profesor Zofia Warakomska została wyróżniona Członkostwem Honorowym Pszczelniczego Towarzystwa Naukowego (od 2014 r.), otrzymała dwie nagrody zespołowe Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki za wyniki w pracy naukowej (1981, 1989), Medal 40-lecia PRL (1984), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1983), Medal Komisji Edukacji Narodowej (1980), 14 nagród JM Rektora Wyższej Szkoły Rolniczej / Akademii Rolniczej, Złotą Odznakę Związku Nauczycielstwa Polskiego (1974) i Złoty Krzyż Zasługi (1973).
Ważniejsze publikacje naukowe
Wróblewska A., Warakomska Z., Kamińska M. 2010. The pollen spectrum of bee bread from the Lublin region (Poland). Journal of Apicultural Science 54(2): 81–89.
Wróblewska A., Warakomska Z. 2009. Pollen analysis of honey from Poland’s Lubelszczyzna regions. Journal of Apicultural Science, 53(2): 57–67.
Wróblewska A., Warakomska Z., Koter M. 2006. Pollen analysis of bee products from the north-eastern Poland. Journal of Apicultural Science 50(1): 71–83.
Warakomska Z., Muszyńska J. 2000. Pollen image of pollen loads collected in the vicinity of the fertiliser plant in Puławy. Pszczelnicze Zeszyty Naukowe 44(2): 217–222.
Kubik M., Nowacki J., Pidek A., Warakomska Z., Michalczuk L., Goszczyński W., Dwużnik B. 2000. Residues of captan (contact) and difenoconazole (systemic) fungicides in bee products from an apple orchard, Apidologie 31: 531–541.
Muszyńska J., Warakomska Z. 1999. Honeybees in monitoring of the environment’s contamination: I. The numerousness of monitoring apiary giving samples of pollen loads, which are representative for a neighbourhood rich in pollen flow. Pszczelnicze Zeszyty Naukowe 43(1): 197–208.
Warakomska Z. 1996. Pollen contents of some honeys originating from Wielkopolska region. Pszczelnicze Zeszyty Naukowe 40(2): 89–98.
Warakomska Z., Maciejewicz W. 1992. Microscopic analysis of propolis from Polish regions. Apidologie 23: 277–289.
Warakomska Z. 1989. Szybka metoda badania obecności zarodków w nasionach warzyw baldaszkowatych (Umbelliferae). Biuletyn Warzywniczy 33: 59–64.
Warakomska Z. 1972. Badania nad wydajnością pyłkową roślin. Pszczelnicze Zeszyty Naukowe 16: 63–90.
